Akdeniz mutfağı kültürü, dünya çapında üne sahiptir! Daha hafif bir beslenme türü olan Akdeniz beslenme şeklinde de sebze ve et ürünlerini farklı çeşitlerle kullanılmaktadır. Farklı kültürlerin kesişim noktası olarak bilinen Akdeniz mutfağı ve yemekleri, Akdeniz çevresindeki ülkeleri kapsasa da dünya çapında sevilen mutfaklardandır.
Akdeniz mutfağı, özünde Akdeniz ülkelerinin birbirleriyle etkileşimleri sonucu ortaya çıkan tarifleri kapsayan bir lezzet kültürü. Yani Akdeniz mutfağının ve yemeklerinin oluşmasında geçmişten günümüze Akdeniz sınırları içinde yaşayan tüm toplulukların katkısı olduğunu söylemek hiç de yanlış olmayacaktır.
Akdeniz; Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının kesişim noktasında bulunur. Bu konumu sayesinde tarih boyunca bir ticaret merkezi olarak çok sayıda kültürün buluşmasına da ev sahipliği yapmıştır. Kültür etkileşimin ise Akdeniz mutfağının ve yemeklerinin şekillenmesinde rolü çok büyüktür.
Akdeniz mutfağı tariflerinde limon, portakal, nane, maydanoz ve deniz ürünleri bolca kullanılır. Akdeniz mutfağı yemeklerinin yanında farklı mezeler sunulur. Akdeniz mutfağı ve yemeklerinde, kırmızı ete nazaran deniz ürünleri daha fazla kullanılır.
Böyle genel özellikler olsa da bazı bölgesel farklılıklar mevcuttur. Doğu Akdeniz, Güney Avrupa ve Kuzey Afrika olarak üç büyük bölgede incelenen Akdeniz mutfağı ve yemekleri de bu doğrultuda farklılıklar içermektedir. Türkiye, Yunanistan, Lübnan ve Mısır gibi ülkelerin yer aldığı Doğu Akdeniz’de yemeklerde yoğurt ve beyaz peynir kullanımı çok yaygındır.
İtalya, Güney Fransa ve İspanya’nın içinde bulunduğu alan ise Doğu Akdeniz mutfağından biraz farklıdır. Keçi ve kuzu etinin bolca kullanıldığı bu coğrafyadaki Akdeniz mutfağı ve yemeklerinde domates, sarımsak, kapari, hardal, çam fıstığı ve anason da çok yaygındır.
Kuzey Afrika kısmına gelindiğinde ise baharat kullanımının arttığı görülür. Özellikle kimyon, kişniş, safran, tarçın ve kırmızı biberin buradaki Akdeniz mutfağı ve yemeklerinin karakteristik malzemeleridir.
Akdeniz mutfağının özelliklerinden yeterince bahsettiğimize göre, gelin tariflere göz atalım! Akdeniz esintilerini sofralarınıza getirmek için en kolay yol olan bu tarifleri mutlaka deneyin!
1- Deniz Mahsullü Makarna
Deniz mahsullü makarna tarifi tam bir Akdenizli! Makarnayı basit bir yemek olmaktan çıkararak, özenli davet sofralarına taşıyan bu Akdeniz yemeği tarifine konuklarınızın hayran kalacağından eminiz.
2- Fesleğen Soslu Levrek
Akdeniz mutfağının iki karakteristik malzemesi balık ve fesleğen bir arada! İster deniz levreği ister çiftlik levreği kullanın bu tarifinin sonucuna bayılacaksınız. Levrek gibi yağlı balıklar sos ve sebzelerle bütünleşip fırına atıldığında hem çok lezzetli hem de sağlıklı bir yemek olarak karşımıza çıkıyor. Fesleğen sosu, limon ve zeytinyağının girdiği her tarif gibi damaklarımızı şenlendiren fesleğen soslu levrek tarifine hemen göz atın!
3- Avgan Pilavı
Akdeniz mutfağının bizim ülkemizdeki temsilcilerinden olan Adana’nın meşhur bir tarifinden bahsetmek isteriz! Evde genelde bulunan et, havuç ve soğan ile hazırlanan avgan pilavının aroması baharatlar ile zenginleştiriliyor. Farklı pilav tariflerini sevenlerin bayılacağına eminiz!
4- Antakya Usulü Kısır
Doğu ve Kuzey Afrika mutfağının “Tabule” kültürünün Türk mutfağı yorumu kısır tarifi olarak sofralarımızda yerini alır. Antakya usulü kısır tarifi de bol nar ekşisi ile Ortadoğu lezzetlerine göz kırparken yeşillikler ile Akdeniz mutfağı ve yemekleri arasındaki yerini koruyor.
5- Burdur Şiş
Biraz iç Akdeniz’e doğru geliyor ve efsane bir şiş tarifini sizinle paylaşıyoruz. 19. yüzyılın başında, Burdur şiş için keçi etinden yapılan kıyma kullanılıyormuş, şimdi ise taze hazırlanmış, kaburga etinden yapılan dana kıyması ile servis ediliyor. Burdur şiş, özel yapılmış pidesi ve közlenmiş yeşil biber ile servis edilir, yanına mutlaka bol limonlu yeşil salata ikram edilir!
6- Gnocchi
Akdeniz mutfağı ve yemeklerinden söz açılmışken, İtalyan yemeklerine değinmeden olmaz! Gnocchi, farklı makarna türü sevenler için harika bir seçim olacak. Hamurunda diğer makarna türlerinden farklı olarak patates bulunan Gnocchi, birçok farklı sosla birleştirerek servis ediliyor. Değişik bir makarna tarifi arıyorsanız bu yastık şeklindeki yumuşak hamur parçalarını temsil eden Gnocchi tam size göre.
7- Focaccia
Focaccia, bir İtalyan ekmeğidir ve fokaçya diye okunur. Genelde başlangıç olarak veya sade ekmek olarak servis edilir. Focaccia’nın tarihi Roma’ya uzanıyor ve kelime kökeni ‘panis focacius’ yani fırında pişen ekmek anlamına geliyor. Foccacia’nın içine konulan malzemeler bölgelere göre farklılık gösterir, en klasik foccacia deniz tuzu ve biberiye ile hazırlanır domates, sarımsak gibi ilaveler de yapılabilir.