Sağlık sebepleriyle veya etik değerlerle hayvansal gıdalardan kaçınmak istiyor olabilirsiniz. Protein ile en çok özdeşleşen hayvansal gıdaları beslenme düzeninizden çıkartmanız, günlük hayatta vücut performansınızın değişmesine sebep olabilir. Bu noktada beslenme düzeninize bitkisel protein kaynakları dahil olmalı.
Bitkisel protein kaynakları ile hayvansal protein kaynakları arasında kıyaslama yaparken dikkate almanız gereken birkaç önemli faktör bulunuyor.
1 - Protein Miktarı: İlk olarak, bir gıda maddesinde ne kadar protein bulunduğuna bakmanız gerekecektir. Protein içeriği genellikle gram cinsinden belirtilir. Eşit miktarda (örneğin 100 gram) bitkisel ve hayvansal protein kaynağının karşılaştırılmasına dikkat edin.
2 - Protein Kalitesi: Protein kaynaklarının kalitesi, içerdikleri amino asit profiline göre değişir. Hayvansal kaynaklar genellikle yüksek kaliteli protein içerir çünkü vücudun ihtiyaç duyduğu tüm temel amino asitleri sağlarlar. Bitkisel kaynaklar ise bazı amino asitler açısından eksik olabilir. Bu nedenle, farklı bitkisel protein kaynaklarını bir araya getirerek amino asit profillerini dengelemek önemlidir.
3 - Yağ ve Karbonhidrat İçeriği: Sadece protein miktarına odaklanmak yerine, gıda maddesinin içerdiği yağ ve karbonhidrat miktarını da göz önünde bulundurmalısınız. Bazı hayvansal protein kaynakları daha yüksek miktarda doymuş yağ içerebilirken, bazı bitkisel protein kaynakları daha fazla lif içerebilir.
4 - Besin Değerleri: Protein dışında diğer besin maddelerini de göz önünde bulundurmalısınız. Vitaminler, mineraller ve diğer besin öğeleri açısından da değerlendirme yapmalısınız.
5 - Çevresel Etkiler: Hayvansal protein kaynaklarının üretimi genellikle daha fazla su, enerji ve kaynak gerektirebilir ve sera gazlarının salınımına yol açabilir. Bitkisel protein kaynakları genellikle daha çevre dostu olarak kabul edilir.
Sonuç olarak, bitkisel ve hayvansal protein kaynaklarını kıyaslarken hangisinin daha iyi olduğunu direkt olarak söyleyemeyiz. Öncelikle yukarıdaki faktörleri göz önünde bulundurmanız önemlidir. Dengeli bir diyet oluştururken çeşitli kaynakları bir araya getirerek protein ihtiyacınızı karşılamak ve diğer besin öğelerini de unutmamak en iyi yaklaşımdır.
Bu sebepten yola çıkarak sizlere en iyi bitkisel protein kaynaklarını anlatmak istiyoruz!
En Yaygın Bitkisel Protein Kaynakları Nelerdir?
Yüksek kaliteli bitkisel protein kaynakları aslında oldukça yaygın. Gelin, bunlardan biraz bahsedelim.
1 - Mercimek
Mercimek, yüksek miktarda protein içeren ve aynı zamanda lif, demir, folik asit ve diğer besin maddeleri açısından zengin olan bir baklagildir.
2 – Nohut
Nohut, protein, lif, demir, folik asit ve magnezyum açısından zengin bir protein kaynağıdır. Humus gibi birçok farklı yemekte kullanılabilir.
3 – Fasulye
Siyah fasulye, kırmızı fasulye, beyaz fasulye gibi çeşitli fasulye türleri de iyi bir bitkisel protein kaynağıdır. Ayrıca lif, demir ve folik asit içerirler.
4 – Bulgur
Bulgur, tam buğdayın işlenmesiyle elde edilen bir tahıl ürünüdür. İyi bir protein ve lif kaynağıdır.
5 - Nohut Unu
Nohuttan elde edilen un, glutensiz bir alternatif olarak kullanılabilir ve yüksek miktarda protein içerir.
6 – Kinoa
Kinoa kompleks karbonhidratlar, lif ve yüksek kaliteli protein içeren besleyici bir tahıldır. Ayrıca çeşitli mineraller ve amino asitler de içerir.
7 – Badem
Badem, hem protein hem de sağlıklı yağ içeriği yönünden zengindir. Ayrıca E vitamini ve magnezyum gibi besin maddelerini içerir.
8 – Fındık
Fındık, protein, lif ve sağlıklı yağlar açısından zengin bir atıştırmalıktır. Aynı zamanda E vitamini ve folik asit içerir.
9 - Chia Tohumu
Chia tohumları, protein, lif ve omega-3 yağ asitleri bakımından zengin bir bitkisel kaynaktır. Sıvıyla temas edince jelleşme özelliği gösterir.
10 – Kinoa
Kinoa, protein, lif ve çeşitli mineraller bakımından zengin olan besleyici bir tahıldır. Ayrıca gluten içermez.
11 - Soya Ürünleri
Soya fasulyesinden üretilen tofu, tempeh ve soya sütü gibi ürünler yüksek kaliteli bitkisel protein içerir.
12 - Ispanak ve Diğer Yeşil Yapraklı Sebzeler
Ispanak, pazı, brokoli gibi yeşil yapraklı sebzeler hem protein hem de diğer önemli besin maddeleri açısından zengindir.
13 – Yulaf
Yulaf, kompleks karbonhidratlar, lif ve protein içeren bir tahıldır. Sabahları kahvaltılık olarak tercih edilebilir.
Günlük Ne Kadar Protein Alınmalı?
Protein kaynakları bitkisel de olsa hayvansal da olsa tam olarak ne kadar tüketmeniz gerektiğini söyleyemeyiz çünkü günlük protein ihtiyacı bir kişinin yaşına, cinsiyetine, kilosuna, yaşam tarzına ve fiziksel aktivite düzeyine göre değişebilir. Genel olarak, sağlıklı bir yetişkin için önerilen günlük protein alımı vücut ağırlığına göre hesaplanır ve genellikle kilogram başına 0.8-2.0 gram arasında değişebilir.
Bitkisel Protein Kaynakları İle Yapılabilecek Tarifler
En güzel bitkisel protein kaynaklarından bahsettik. Sırada onlarla enfes tarifler hazırlamak var.
Mercimekli Mantı Tarifini, Kinoalı Kısır Tarifini ve Ispanaklı Risotto tarifini böyle bırakıyoruz. Afiyetler olsun!